آفلاتوکسین در طیور

شیوع

از طریق خوراک یا  بستر آلوده به قارچ.

سیستم یا اندام تأثیر گذار

می تواند به طور سیستمی بر تمام اندام ها تأثیر گذار باشد.

رویه

به صورت حاد یا مزمن نسبت به میزان سم و سن حیوان مشاهده می شود.

نشانه ها

– در تخم مرغ های جوجه کشی شده از مرغ های مبتلا: مرگ زود رس جنین، نقص در جوجه ها ی متولد شده.

– در جوجه ها ی در حال رشد: جمع شدن در یک جا، کاهش اشتها، رشد پایین، اختلال در رشد پر، ضعف، عدم تعادل، افزایش حساسیت به  کبودی و استرس گرمایی، تشنج، مرگ ناگهانی با سر به عقب کشیده شده.

– در مرغ ها: رنگ  پریدگی غشای مخاطی و ساق پا، افزایش حساسیت به عفونت، کاهش تولید تخم مرغ، تخم مرغ ها ی  کوچک و کاهش جوجه در آوری.

– در خروس ها: کاهش وزن، کاهش باروری.

درصد تأثیر

100 درصد پرندگانی که خوراک آلوده را مصرف کرده اند.

علائم کالبد شکافی

بدون علائم، یا کبد بزرگ نرم کم رنگ یا زرد، و در  وضعیت مزمن،  کبد کوچک سفت با کیسه ی صفرای بزرگ.

شباهت ها

مشابه سندرم کبد چرب، با درنظر گرفتن این نکته که آفلاتوکسین مرتبط با چاقی نیست.

تشخیص

تشخیص نشانه ها مشکل است. آنالیز خوراک اغلب بی نتیجه بوده، و  یافته های کالبد گشایی  اغلب غایب هستند.

علت بیماری

سموم تولید شده توسط قارچ های آسپرژیلوس فلاووس)  ( Aspergillus flavus، آسپرژیلوس پارازیتیکوس (Aspergillus  parasiticus) ، پنیسلیوم پوبرلوم )  ( Penicillium puberulum در بستر، ذرت و دیگر غلات ( به خصوص غلات دچار آفت حشرات، دچار استرس خشکسالی، یا غلات دانه شکسته   مستعدتر هستند)، و در بادام زمینی می باشند.

انتقال

از پرنده ای به پرنده ی دیگر سرایت نمی کند، اما می تواند همه پرندگانی که خوراک یکسانی را مورد استفاده قرار می دهند را تحت تأثیر قرار دهد.

پیشگیری

از خوراک کپک زده یا آلوده به حشرات خودداری کنید. خوراک را در محیط بسته در جای خشک و خنک نگهداری کنید و ظرف 2 تا 3 هفته استفاده کنید.

درمان

ممکن است پرندگان با تغییر خوراک بهبود یابند، هرچند هیچ درمانی  آسیب های فیزیکی  ناشی از سمیت را به وضعیت اول بر نمی گرداند. افزایش انرژی و پروتئین جیره و کاهش استرس گله می تواند سبب تسهیل در بهبود پرنده شود.

اکثر ترکیباتی که در مقابل آفلا توکسین  مورد استفاده قرار می گیرند. یا به  عنوان بایندر (متصل شونده) در روده عمل می کنند و سبب دفع سم می شوند، و یا با خاصیت آنتی اکسیدانی قدرت ایمنی را در بدن افزایش می دهند و در نتیجه سبب مقاومت در برابر سم می شوند. این ترکیبات عبارتند از:

1- بایندر های  غیر آلی شامل خاک رس بنتونیت، سدیم کلسیم آلومینوسیلیکات آبدار، کربن فعال .

2- بایندرهای آلی مانند مخمر ها، پروبیوتیک ها.

3- آنتی اکسیدان ها مانند ویتامین E  ،ویتامین C ، سلنیوم، عصاره  ها، اسانس ها ی گیاهی و ترکیبات آنها، مانند تیمول و کارواکرول.

منابع:

Damerow, G. (2015). The chicken health handbook. Storey Communications.

Fouad, A. M., Ruan, D., El-Senousey, H. K., Chen, W., Jiang, S., & Zheng, C. (2019). Harmful         effects and control strategies of aflatoxin b1 produced by Aspergillus flavus and Aspergillus parasiticus strains on poultry. Toxins, 11(3), 176.‏

Vegad, J. L. (2008). Colour Atlas Of Poultry Diseases. Global Media.‏